Syringa vulgaris L.

Syringa vulgaris L.

Умумий маълумот

ОиласиOleaceae
Илмий номи

Syringa vulgaris L.

Ўзбекча номи Сирен
Русча номи Сирень обыкновенная

Кимёвий таркиби

Гулларда фарнезол, эфир мойи, алкалоидлар излари бор; гулларида, баргларида, буйракларда – кумарин ҳосилалари, фенолгликозид сирингин, флавоноидлар, танинлар, қатронлар, аскорбин кислотаси, фитонцидлар мавжуд.

Ишлатиладиган қисми

Гуллари, барглари, куртаклари, пўстлоғи

Фойдаланиш учун кўрсатмалар

Сирен терлатувчи ва яллиғланишга қарши воситаси сифатида ишлатилади. Сирен препаратлари иштаҳани очувчи, сийдик тош касалликларида тошни ва қумни туширишга ёрдам беради. Ўсимлик таркибидаги кўплаб фойдали моддалар туфайли у яраларни даволовчи, оғриқ қолдирувчи таъсирга эга восита сифатида ишлатилади. Сирен гуллари терлатувчи, безгакка қарши ва оғриқ қолдирувчи хусусиятга эга, барглари яллиғланишга қарши, хўппозларни пиширишга ва уларни йирингдан тозалашга ҳисса қўшади. Ҳозирда у фақат халқ табобатида қўлланилади. Пўстлоғидан тайёрланган қайнатма (ташқи томондан) – эшакеми, йирингли яралар, яраларда ишлатилади. Куртаклари. Улар аллергик тери касалликлари учун ишлатилади. Улар қондаги қанд миқдорини пасайтиради. Гуллари. Дамламаси (ёки чой шаклида) – безгак, диарея, ревматизм, ўпка сили, грипп, ўткир респиратор касалликлар, ошқозон яраси, диабет, кўк йўтал, йўтал, нафас қисилиши, оқлар учун; қайнатмаси – шамоллаш учун. Спиртли ичимликлар дамламаси ревматизм, невралгия, ревматоид артрит, артралгия, диарея, ошқозон яраси, нафас қисилиши, оқлар, шунингдек яралар ва кўкаришларни даволаш учун ишлатилади. Барглари. Чой шаклида – безгакда самарали. Янги барглари йирингли яралар, яралар, бош оғриғида қўлланилади. Ўпка туберкулёзи учун ишлатиладиган йиғмалар таркибига киритилган.

Рецептлар

Сирен дамламаси (гуллар, барглар ёки куртаклар): 1 ош қошиқ хом ашёга 200 мл қайноқ сув қуйилади, 6 соат дамланади, сизиб олинади. 1-2 ош қошиқни кунига 3 марта ичилади. Сирен настойкаси: (барглари ёки гуллари ва куртаклари): 1/4 стакан майдаланган хом ашё, 200 мл ароқ ёки спирт қуйилади ва 2 ҳафта сақланади. Артралгия ва невралгия касаллигида терига суртилади. Примочка ва компресслар шаклида ишлатилганда бинтлар кунига 4-5 марта алмаштирилади. Сирен эфир мойи парфюмерияда кенг қўлланилади (унинг хусусиятларига кўра у атиргул ёғидан яхшироқ). Ўсимлик баргларининг дамламаси ва настойкаси халқ табобатида буйракнинг яллиғланиш касалликлари ва буйрак жомидаги тошларда ишлатилади. Дамлама тайёрлаш учун 2 ош майдаланган баргларга 250 мл иссиқ сувда қайнатилади, оловдан олиб 2-3 соат давомида илиқ жойда тиндирилади кейин сизиб олинади. Овқатдан олдин кунига 4 марта 1 ош қошиқдан ичилади. Даволаш курси 2 ҳафта, агар керак бўлса даволанишни 2-3 хафтадан кейин такрорлаш мумкин. Баргларидан настойка 1: 20 нисбатда тайёрланади. Овқатдан олдин кунига 15-20 томчидан 3-4 марта ичилади. Яраларни даволаш учун кўкаришлар, ревматизмда лосьонлар ва компресслар кунига 4-5 марта алмаштирилади бунда сирен гулларининг дамламаси ишлатилади. Настойкани тайёрлаш учун 1 стакан ўсимлик гулларига, 0,5 литр ароқ солинади 2 ҳафта сақланади. Даволаш қийин бўлган яралар ва йирингли яраларни даволаш учун сирен барглари дамламаси, шунингдек, янги барглар ёки ёш новдаларнинг пўстлоғидан фойдаланиш мумкин. Шу билан бирга, зарарланган жойни иссиқ сув билан буғланади ва ҳом ашё қўйилади кейин бинт билан боғлаб қўйилади. Биринчи куни бандаж кунига 3-4марта алмаштирилади сўнгра кунига 1 марта алмаштирилади. Подагра, ревматизм, тузни чўктириш, қўшма артрит касалликларида анъанавий тиббиёт қуйидаги даволаш курсини тавсия қилади. Сирен гуллари ярим литрли шиша идишга тўлдириб солинади кейин 40% спирт билан қуйилади, қоронғу жойда 21 кун давомида сақланади, кейин сизиб олинади 30 томчидан овқатдан олдин кунига 3 марта 3 ой давомида ичилади. Радикулит, ревматизм, полиартрит касалликларида сирен гуллари настойкасидан фойдаланиш тавсия этилади. Уни тайёрлаш учун 1 ош қошиқ ўсимлик гулларига 250 мл қайноқ сув қуйилади ва 1 соат дамланади, сўнгра фильтрланади ва 1 ош қошиқдан 3-4 марта ичилади.
Радикулит касаллигида гуллар настойкаси ҳам ишлатилади. Гулларнинг 1 қисми, 40 % спиртнинг 5 қисми олиб, аралаштирилади ва 7 кун давомида сақланади, сизиб олинади ва кунига 30 томчидан 3 марта ичилади.
Ревматоид артрит учун. Сирен гулларидан оғриқ қолдирувчи малҳам тайёрлаш учун 2 ош қошиқ майдаланган сирен гулларига 2 ош қошиқ сариёғ билан яхшилаб аралаштирилади ва оғриқли жойга суртилади. Бронхит ва ўпка туберкулёзи, йўтал касалликларида ўсимлик гулларининг дамламаси халқ табобатида йўталга қарши восита сифатида ишлатилади. 1 ош қошиқ ўсимлик гулларига 250 мл қайнаётган сув қуйилади ва хона ҳароратида 1 соат дамланади, кейин сизиб олинади ва 1 ош қошиқдан кунига 3-4 марта ичилади.

Бошқа хусусиятлари

Манзарали, эфир мойли, асал-ширали

Манба

1. Алтымышев А. Лекарственные богатства Киргизии (природного происхождения). Ф.: Кыргызстан, 1976. С. 175-176. 2.Биологический энциклопедический словарь (под ред. М.С. Гилярова). М. 1986. 820 с.
3. Бурмистров А. Н., Никитина В. А. Медоносные растения и их пыльца: Справочник. М.: Росагропромиздат, 1990. С. 153.
4.https://lektrava.ru/encyclopedia/siren-obyknovennaya/ 5.http://www.xn--24-6kct3an.xn--p1ai/%D0%9B%D0%B5%D0%BA%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B5%D0%BD%D0%BD%D1%8B%D0%B5_%D1%80%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D1%8F/siren’_obyknovennaya.html

Эслатма

Фақат шифокор билан кўрсатмасига кўра қўлланилади, чунки бу ўсимлик заҳарли ҳисобланади.

Тадқиқот давомида олинган маълумотлар

Маълумот киритилмаган

error: Ma'lumotlar himoyalangan!