Rumex acetosa L.

Кимёвий таркиби

Барглари ва пояси оқсилларга бой, таркибида тахминан 2% липидлар, флавоноидлар (гиперозид, рутин), танинлар, C, В ва К витаминлари, каротин, темир тузлари ва оксалат кислотаси мавжуд. Илдизларда антрахинон ҳосилалари топилган. Баргларда жуда кўп кальций оксалат мавжуд.

Ишлатиладиган қисми

Фойдаланиш учун кўрсатмалар

Янги ёки қуритилган барглар бириктирувчи, сийдик ҳайдовчи, ич юмшатувчи ва совутиш таъсирига эга. Улар иситмани даволашда совутадиган ичимлик тайёрлаш учун ишлатилади ва айниқса цингани даволашда фойдалидир. Тутун билан аралаштирилган барг шарбати тери қичишиши ва қирма темираткини даволаш воситаси сифатида ишлатилган. Илдизининг дамламаси бириктирувчи, сийдик ҳайдовчи ва қон тўхтатувчи таъсирга эга. У сариқ касаллиги, шағал ва буйрак тошларини даволашда ишлатилган. Қон кетишини тўхтатиш учун ҳам илдиз, ҳам уруғи ишлатилади. Илдиздан тайёрланган паста суяклар чиққанда даволаш учун ишлатилади. Ўсимлик тозаловчи таъсирга эга ва ошқозон касалликларида ишлатилади. Ўсимликдан гомеопатик восита тайёрланади. У спазмлар ва тери касалликларини даволашда ишлатилади.

Рецептлар

 Барглари хом ёки қайнатилган ҳолда ишлатилади. Улар чанқоқни қондиради, уларни салатларга қўшиш, кўкатлар ёки картошка пюреси сифатида ишлатиш ва шўрваларда ишлатиш мумкин. Лимоннинг мазали таъми уларни синаб кўрганларнинг кўпчилигига ёқади, улар миқдори жиҳатидан анча кучли бўлиши мумкин ва кўпинча аралаш салатларда зиравор сифатида ишлатилади. Баргларни кейинги фойдаланиш учун ҳам қуритиш мумкин. Барглар бутун қишда, айниқса, юмшоқ об-ҳаво шароитида ёки ўсимликларни совуқдан ҳимоя қилиб, ўраб қўйилса бемалол ўстириб фойдаланиш мумкин. Баргларни рационда кам ишлатиш керак. Гуллар сабзавот сифатида тайёрланади ёки гарнир сифатида ишлатилади. Илдиз пиширилади. У қуритилади, майдаланади ва ундан угра тайёрланади. Уруғлар хом ёки қайнатилган ҳолда ишлатилади. Кукунга майдаланади ва нон тайёрлаш учун бошқа ун билан аралаштириади. Уруғларни йиғиш осон, лекин улар жуда кичик ва улардан фойдаланиш ноқулай. Баргларнинг шарбати сут учун ивиш воситаси сифатида ишлатилиши мумкин.

Бошқа хусусиятлари

Илдизлардан қуюқ яшилдан жигарранг ва қуюқ кул ранггача бўёқларни олиш мумкин, улар учун ишқорлар талаб қилинмайди [168]. Кулранг-кўк бўёқ барглар ва поялардан олинади [106]. Пояларнинг дамламаси бамбук ва тўқилган мебеллар учун жило сифатида, шунингдек кумуш учун ишлатилади [53, 238]. Ўсимлик шарбати матодан доғларни кетказади [14], шунингдек, сиёҳ доғларини (шарикли ручканинг бўёғи эмас) оқ материаллар [53, 238] дан тозалайди. Баъзан у «ўрнини босмайдиган лимон тузи» сифатида сотилади [4]. Тупроқдан минераллар ёки озуқа моддаларини тўплайдиган ва уларни биологик мавжуд шаклда сақлайдиган динамик аккумулятор-ўғит сифатида ёки мулчни яхшилаш учун ишлатилади.

Манба

https://pfaf.org/user/plant.aspx?LatinName=Rumex+acetosa

Эслатма

Ишлатишдан олдин мутахассис шифокор билан маслаҳатлашиш керак.

Тадқиқот давомида олинган маълумотлар

Маълумот киритилмаган