Origanum vulgare subsp. gracile (K.Koch) Ietsw.

Кимёвий таркиби

Тоғрайҳони ўтида ароматик феноллар (тимол, карвакрол), сесквитерпенлар, эркин спиртлар ва геранилацетатни ўз ичига олган танинлар, аскорбин кислотаси, флавоноидлар ва эфир мойи мавжуд.

Ишлатиладиган қисми

Фойдаланиш учун кўрсатмалар

Тоғрайҳони ўти марказий асаб тизимига тинчлантирувчи таъсир кўрсатади, овқат ҳазм қилиш ва бронхиал безларнинг секрециясини кучайтиради, ичак перистальтикасини оширади. Ўсимликнинг қайнатмасининг сийдик ҳайдовчи кучли таъсири ҳам аниқланган.
Тоғрайҳони ичак атонияси, иштаҳанинг етишмаслиги ва шамоллашда балғам ҳайдовчи восита сифатида ишлатилади. Бу ўсимлик кўкрак, терлатувчи ва газ ҳайдовчи йиғмаларнинг бир қисмидир, шунингдек, томоқ касалликларида чайиш сифатида ва йирингли тери касалликлари учун ванналар учун ишлатилади. Эфир мойи тишларни даволашда оғриқ қолдирувчи восита сифатида ишлатилади.

Рецептлар

Сирка билан ўтнинг қайнатмаси кўнгил айниши ва қайт қилиш учун ичилади, ошқозонда оғриқ ва спазмлар, ҳиқичоқлар бўлганда сиркасиз ичилади. Дамлама: 1 ош қошиқ қуритилган тоғрайҳони ўти устига 400 мл янги қайнатилган сув қуйилади. Ярим соат давомида қайнатилади, сўнгра сизиб олинади. 30-50 мл дан ҳар 4 соатда овқатдан олдин ёки овқатланиш оралиғида (1,5 – 2 соатдан кейин)ичиш тавсия этилади. Сувдаги дамламаси томоқ оғриғи ва сурункали тонзиллитни даволашда, стоматит, гингивитни йўқ қилишда ёрдам беради. Улар билан оғиз бўшлиғи ёки ҳалқум чайилади. Шунингдек, улар бронхит ва нафас йўлларида яллиғланиш жараёнларининг бошқа касалликларида ичга қабул қилинади. Ташқи томондан дамламаси ўткир ва сурункали босқичда турли хил тери касалликларини даволайдиган лосьонларни тайёрлаш учун ишлатилади. Шунингдек, у ярали шикастланишлар ва шилинишларни даволаш учун қўллар ёки оёқларга компресс ёки терапевтик ванналар сифатида ишлатилади. Настойкаси: 2 ош қошиқ қуруқ майдаланган хом ашё (фақат тўпгулини ишлатиш мақсадга мувофиқ) шишага солинади, 500 мл юқори сифатли ароқ қуйилади ва қопқоқ билан маҳкам ёпилади. Настойкани тайёрлаш учун аралашмани қуруқ, қоронғи жойда 2-3 ҳафтагача сақланиши керак. Кейин настойкани элакдан фильтрланади, шаффоф ёки қора идишга қуйиш керак. Овқатдан олдин 1 чой қошиқдан кунига 2-3 мартадан кўп бўлмаган ҳолда ичилади. Спиртли настойкаси: қатъий равишда қуюқ яшил ёки тўқ жигарранг шиша идишларда тайёрланади. 7-10 кунгача бўлган курс учун шифокор тавсияси билан катталардаги турли патологиялар учун қўлланилади. Қайнатма: 1 ош қошиқ хом ашёга бир стакан қайнатилган иссиқ сув қуйилади, сув ҳаммомига қўйилиб, ярим соат давомида қайнатилади. Кейин қайнатма оловдан олиниб, тўлиқ совигунча қопқоқ остида қолдирилади, элакдан қора идишга сизиб олинади. Кунига уч марта овқатдан олдин 30 мл қайнатмадан ичилади. Курс 7 кундан ошмайди. Қайнатма музлатгичда 4-5 кундан ортиқ сақланмайди. Чой: 1 чой қошиқ қуруқ ўтни қайноқ сув билан қайнатилади ва уни 5 дақиқа давомида тиндирилади. Кейин сизиб олиниб, таъмга кўра асал ёки шакар қўшилади. Тоғрайҳони ва ялпиз йиғмасидан 1: 1 нисбатда чой тайёрлаш мумкин, шунингдек, унга малина баргларини ҳам қўшиш мумкин: барча ўтлардан 1 ош қошиқдан олиниб, 1 литр қайноқ сув қуйиб, 20 дақиқагача дамланади. Овқатдан кейин одатдагидек чойдек ичилади. Аммо қабул қилиш чегараси кунига 3 стакандан ошмайди. Тоғрайҳони билан чой стрессни олдини олиш ва оғир кундан кейин тарангликни бартараф этиш учун, шамоллаш ёки бронхитни даволашда ишлатилиши мумкин. Бу иммунитет тизимини мустаҳкамлашга, аёлларда сут кўпайтиришини рағбатлантиришга, овқат ҳазм қилишни нормаллаштиришга ёрдам беради.

Бошқа хусусиятлари

Эфир мойли, хушбўй-таъмли

Манба

1.Дадабаева О. Дикорастущие лекарственные растения флоры Таджикистана// Худжанд: «Рахим Джалил»-1996,-586 с. 2.Сахобиддинов С.С. Дикорастущие лекарственные растения Средней Азии. Ташкент: Госиздат УзССР -1948, -216 с. 3.Хожиматов O.K. Лекарственные растения Узбекистана (свойства, применение и рациональное использование) // Ташкент: «Маънавият» – 2021, – 328 с. 4. https://liktravy.ua/ru/useful/encyclopedia-of-herbs/materynky-trava 5.https://planta-medica.uz/origanum-tytthanthum-gontsch-dushicza-melkoczvetnaya/

Эслатма

Маълумот киритилмаган

Тадқиқот давомида олинган маълумотлар

Маълумот киритилмаган