Matricaria chamomilla L.

Кимёвий таркиби

Ўсимликнинг қуритилган саватчаларида кўк рангга эга бўлган 0,1 дан 0,8% гача мойчечак мойи мавжуд. Бундан ташқари, апигенина, лютеолина и кверцетина, кумаринлар, полиин бирикмалари, эркин органик кислоталар (каприл, антемисик, изовалериан, салицил), полисахаридлар, фитостеринлар, танинлар ва шиллиқ моддалар, аччиқлар, витаминлар (никотин ва аскорбин кислоталар), сақич, каротин, оқсил моддалари, апигенин ва герниарин гликозидлари каби моддалар мавжуд.

Ишлатиладиган қисми

Фойдаланиш учун кўрсатмалар

Мойчечак яллиғланишга қарши, терлатувчи, тинчлантирувчи, қон тўхтатувчи ва оғриқ қолдирувчи воситадир. Бу спазмни енгиллаштиради, эпителий регенерациясини тезлаштиради, ичакдаги чириш ва ферментация жараёнларини тўхтатади, овқат ҳазм қилишни яхшилайди, дезинфекциялаш хусусиятига эга. Таркибига хамазулен моддаси борлиги учун у аллергияга қарши дори воситаси ҳисобланади. Мойчечак гликозидлари силлиқ мушакларни бўшаштиради, атропинга ўхшаш таъсир кўрсатади. Мойчечак вирусга қарши хусусиятлари шамоллашда ёрдам беради: тикланишни тезлаштиради, симптомларни камайтиради ва шиллиқ қаватнинг яллиғланишини енгиллаштиради. Мойчечак томоқ оғриғи, ларингит, тонзиллит ва оғиз бўшлиғининг яллиғланишида чайиш учун ишлатилади. Сурункали бронх ва ўпка касалликлари, бронхиал астмада ромашка билан ингаляция қилиш тавсия этилади. Гастрит, колит ва ошқозон-ичак тракти, жигар, буйрак, ўт пуфаги, сафро, сийдик йўлларининг яллиғланиш касалликларида мойчечак гуллари енгил яллиғланишга қарши, юмшатувчи ва ўраб турувчи восита бўлиб хизмат қилади. Улар оғриқни енгиллаштиради ва спазмни енгиллаштиради. Парапроктит, геморрой, колит, проктит ва метеоризмда доривор мойчечак гулларидан тайёрланган дамлама билан клизма қилинади. Гинекологик касалликларда цистит, уретрит, простатит, мойчечак гулларидан тайёрланган дамламада жинсий органларни чайиш ва спринцовка қилишда ишлатилади. Мойчечакнинг кўз касалликларининг яллиғланишга қарши хусусиятлари конъюнктивит, говмичча ва қизаришини даволайди. Бунинг учун кўзлар мойчечак билан ювилади.

Рецептлар

Тайёрлаш: 2 чой қошиқ қуруқ мойчечакка 100 мл қайнатилган сувга солинади, ярим соат давомида сув ҳаммомида қайнатиб олинади. Олинган дамламани филтрланади ва 250 мл гача сув билан суюлтириш керак. Кунига уч марта 2 ош қошиқдан ичилади. Мойчечакнинг қайнатмалари энг машҳур воситалардан биридир. Ундан овқат ҳазм қилиш муаммолари, ичакнинг яллиғланишли шикастланиши, иштаҳанинг бузилиши, метеоризм, кўнгил айниши ва қайт қилишда фойдаланилади. Бундан ташқари, тинчлантирувчи хусусиятга эга.
Дамламаси: 2 ош қошиқ қуруқ хом ашёга 1 стакан қайноқ сув солиб қопқоғини ёпилади, 60 дақиқа давомида тиндирилади, сизиб олинади. Кунига 3 марта овқатдан олдин 30 мл дан ичилади. Мойчечак дамламаси ич юмшатувчи, қорин дам бўлганида, спазмларга ҳамда ички органларни яллиғланишида самарали фойда беради. Шунингдек, у сафро тизимидаги яллиғланиш жараёнларига ёрдам беради, паст кислотали гастритни даволайди, гинекологик касалликлар ва шамоллаш учун фойдалидир.
1 чой қошиқ қуруқ хом ашёни бир стакан қайноқ сув билан дамланади, 10 дақиқа тиндирилади. Кунига уч марта бир қошиқ асал ёки лимон, занжабил илдизи билан ичилади. Мойчечак чойи асабийликда, стрессда, сурункали чарчоқда ичиш фойдалидир. Мойчечак чойи уйқуни нормаллаштиришга ёрдам беради. Мойчечак ўсимлигининг спиртли настойкаси: Спиртли настойкани тайёрлашда сув ўрнига тиббий спирт ишлатилади. Компонентларнинг нисбати қуйидагича: 100 ёки 200 г спирт 2 ош қошиқ қуруқ мойчечак тўпгуллари билан аралаштирилади ҳамда 8-12 кун давомида салқин жойда сақланади. Тайёрланган дамлама эҳтиёткорлик билан сизиб олинади ва шиша идишда сақланади. Мойчечак кукунини тайёрлаш. Қуритилган хом ашё чинни идишларда майдаланади. Мойчечак кукунидан ташқи яраларда малҳамлар тайёрлаб фойдаланиланади. Хом ашёнинг 1 қисми учун малҳам асосининг 4 қисми олинади – думба ёғи, сариёғ, сариқ вазелин. Компонент таркибида туз бўлмаслиги керак.

Бошқа хусусиятлари

Спиртли ичимликлар ишлаб чиқаришда, косметология, ветеринария соҳасида, эфир мойи, бўёқдор ўсимлик хусусиятига эга.

Манба

1.Атлас ареалов и ресурсов лекарственных растений СССР / Ред. П. С. Чиков. — М.: ГУГК, 1983. — С. 292. 2.Гроссгейм А. А. Растительные богатства Кавказа. – 2-е изд. М.: МОИП, 1952. – С. 222. 3.Хожиматов O.K. Лекарственные растения Узбекистана (свойства, применение и рациональное использование) // Ташкент: «Маънавият» – 2021, – 328 с. 4.https://www.botanichka.ru/article/romashka-aptechnaya-trava-ot-mnozhestva-nedugov/ 5.https://www.kp.ru/putevoditel/zdorove/romashka-aptechnaya/ 6.https://liktravy.ua/ru/useful/encyclopedia-of-herbs/romashky-kvitky

Эслатма

Маданийлаштирилган

Тадқиқот давомида олинган маълумотлар

Маълумот киритилмаган