Laurus nobilis L.

Кимёвий таркиби

Ўсимликнинг барча қисмларида эфир (дафна) мойи, танинлар, қатронлар, аччиқлар мавжуд бўлиб, улар уларга ўзига хос ароматик ҳид ва ёқимли аччиқ таъм беради. Барглардаги эфир мойи миқдори 3-5, 5% га, меваларда – 1% гача. Бундан ташқари, меваларда 25-45% ёғли мой, крахмал, фитостерин, лауран углеводороди, шилимшиқ, шакар топилган. Дафна эфир мойининг таркибига пинен, цинеол, мирцен, лимонен, камфора, линалоол, турли органик кислоталар ва бошқа компонентлар киради. Ёғли мойи лаурин ва пальмитин кислоталарнинг глицеринларидан иборат.

Ишлатиладиган қисми

Фойдаланиш учун кўрсатмалар

Барглар халқ табобатида иситмани даволашда ишлатилган. Дафна баргларини зиғир ёки кунгабоқар мойи билан олинган экстракти фалаж учун уқалаш сифатида ташқи томондан қўлланилган. Дафна эфир мойи яхши дезинфекцияловчи восита ва инсектициддир. Илгари у вабо, дизентерия ва безгак тарқалишининг олдини олиш, дафна ёғочини ва мойини ёқиш орқали ҳосил бўлган тутуни чивин, москит, чумолиларни ҳайдаш учун ишлатилган. Дафна меваларининг ёғли мойи тиббий амалиётда какао мойи ўрнига шам ва шарчалар тайёрлаш учун асос сифатида ишлатилиши экспериментал равишда исботланган. Эзилган мевалар ва дафна ёғли мойи баъзи малҳамларнинг таркибига киради, масалан, «дуккак» малҳами қўтир канага, ревматик оғриқлар, спазмлар, невралгияга қарши ишлатилган. Шамоллаш, грипп ва ўткир респираторли инфекциялар учун ёрдамчи восита сифатида дафна қайнатмаси ишлатилади, бу иммунитетни тезда оширади ва тикланиш жараёнини тезлаштиради. Шунингдек, хонани дезинфекция қилиш учун профилактика чораси сифатида баргларнинг қайнатмаси тайёрланади, идишга қуйиб, бемор жойлашган хонада қолдирилади – бу уй аъзоларининг инфекцияни юқтириш имкониятини камайтиради. Дафна япроғи билан ингаляцияси гайморит ва юқори нафас йўлларининг касалликларига ёрдам беради. Дафна баргларидан олинган малҳамлар оғриқ қолдирувчи таъсирга эга, улар қаттиқ бош оғриғи, тиш оғриғи, қулоқ оғриғи, ревматизм ва бўғим оғриғи учун ишлатилади. Бир нечта барглар қўшилган спиртли настойкаси ҳуснбузардан халос бўлишга ёрдам беради, шунингдек, ёғли терининг муаммосини ҳал қилади – дафна япроғи ёғ безларини тартибга солади.

Рецептлар

Қандли диабетда: дафна япроғи қондаги қанд миқдорини назорат қилишга ёрдам беради ва унинг кескин ўзгаришини олдини олади. 10 та дафна баргини олинади ва икки литр совуқ сув билан тўлдирилади, кейин оловга қўйилади, суюқлик қайнагунча қайнатилади. Кейин қайнатмани икки ҳафта давомида сақланади. Тайёр ичимликни кунига 100 мл дан мунтазам равишда ичиш керак. Цистит касаллигида: сийдик пуфагининг яллиғланиши касаллиги кенг тарқалган касаллик бўлиб, жуда кўп ноқулайлик туғдиради, чунки у қорин оғриғи ва ёлғон сийдик чақируви билан курашишда ёрдам беради. Дафна баргларидан фойдаланган ҳолда баъзи рецептлар ёрдамида уйда ўзига ёрдам бериш мумкин. Энг самаралиларидан бири бу махсус ваннадан фойдаланишдир. Уни тайёрлаш учун идишга совуқ сув қуйилади, ичига 30 г дафна баргини солиб, секин оловда 20-30 дақиқа давомида қайнатилади. Олинган қайнатмани озгина совутиб, оддий кичик тоғорага қуйиб, ичига ўтириш керак. Жараённинг давомийлиги тахминан 10 минутни ташкил қилади, энг охирида қайнатмани сийдик йўлига чуқурроқ кириши учун тоғорада сийиш тавсия этилади. Подагра учун: дафна япроғи танадаги тузларни эритиши ва чиқариши мумкин, шунинг учун бу усулни қўллаш подаграни даволашда самарали бўлади. Доривор дамламани тайёрлаш учун 5 г дафна баргини 300 мл совуқ сувга солиб, секин оловда 10 дақиқа қайнатилади. Шундан сўнг, қайнатмани яна 2 соат давомида дамланади. Уни кун давомида кичик қултумларда ичиш тавсия этилади. Ичимлик бўғимларда яллиғланишни енгиллаштиради ва ортиқча тузларни олиб ташлайди. Гастрит учун: дафна япроғи бутун ошқозон-ичак тракти ишига фойдали таъсир кўрсатади. Микробга ва яллиғланишга қарши хусусиятларга эга, ошқозонда оғриқ ва ноқулайликни камайтиради ва ошқозон яраси касаллигида даволанишни тезлаштиради. 4 г дафна баргини бир стакан иссиқ сув билан дамланади, бироз туриб сизиб олинади ва кун давомида кичик дозаларда ичилади.

Бошқа хусусиятлари

Эфир мойли, озуқабоп, манзарали

Манба

1.Атлас лекарственных растений СССР / глав. ред. акад. Н. В. Цицин. — М.: Медицина, 1962. — С. 274. — 704 с. 2.https://golos-pravda.ru/polezno-znat/61489-lavrovyj-list-spaset-ot-diabeta-cistita-podagry-i-gastrita/ 3.https://skladmed.ru/blog/lavrovyy-list—primenenie-v-narodnoy-meditsine/

Эслатма

Жигар ва буйракнинг оғир касалликларида, панкреатитда ёки холециститда, қон ивишининг ёмонлигида ва қон кетиш хавфида, ҳомиладорлик ва эмизикли даврида ва индивидуал кўтара олмасликда дафна баргини истеъмол қилишни чеклаш керак.

Тадқиқот давомида олинган маълумотлар

Маълумот киритилмаган