Cydonia oblonga Fabrikasi.

Кимёвий таркиби

Беҳи меваларида 10-12 мг% аскорбин кислотаси, 0,1-1,8% танинлар, тахминан 0,3% пектин моддалари, 5% органик кислоталар (олма, лимон, вино), 5,3-12,1% шакар (асосан фруктоза), темир ва мис бирикмалари, эфир мойи ва бошқалар. Беҳи уруғлари 20% шиллиқ моддалардан ташкил топган оқ рангли плёнка билан қопланган.

Ишлатиладиган қисми

Фойдаланиш учун кўрсатмалар

Айва мевалари юрак ва буйрак шиши, пиелит, сурункали нефрозда диуретик, диареяга қарши ва сафро ҳайдовчи восита сифатида ишлатилади. Халқ табиблари анемия, сурункали гастрит ва қандли диабетни даволашда беҳини тавсия қилади. Барглари, новдаларнинг қобиғи, беҳи ёш шохлари диабет ва гипертония касаллигида машҳур даволаш усули ҳисобланади. Айва уруғлари чой сифатида пиширилади ва йўталаётганда истеъмол қилинади. Мия томирларининг спазмлари бўлган бош оғриғида беҳи йиғиб олингандан сўнг уни хонада қириндига ёйиб, ишлов берилгунга қадар сақлаш фойдалидир. Айва фитонцидлари мия томирларининг спазмларини енгиллаштиради. Тўғри ичак тушганда янги беҳи шарбатидан суюқликка ботирилган иссиқ дока тайёрланади. Янги узилган мевалар сил ва бронхиал астма учун фойдалидир. Мева эзилмаси узоқ вақтдан бери диарея билан кечадиган ошқозон-ичак касалликларида, баъзида жигар касалликларида ва қусишга қарши восита сифатида ишлатилган. Ташқи томондан примочка шаклида беҳи кўз касалликлари ва каллик учун ишлатилади. Беҳи мевалари оғир металлар билан заҳарланиш бўлганда кучли тозалаш воситаси бўлиб, ҳатто ўрик меваларидан ҳам устундир. Ошловчи моддаларнинг юқори миқдори туфайли беҳи мевалари ва уруғларининг эзилмаси мустаҳкамловчи таъсирга эга, шунинг учун улар диарея билан кечадиган ошқозон-ичак касалликларини муваффақиятли даволайди.

Рецептлар

Шиллиқ қайнатмани тайёрлаш учун 10 г майдаланган уруғларга 1 стакан иссиқ сув қуйилади, 20 дақиқа давомида сув ҳаммомида қайнатилади, 10 дақиқа совутилади ва 2-3 қатламли дока орқали фильтрланади. 1/3-1/2 стакандан овқатдан олдин кунига 3 марта ошқозон-ичак касалликлари, тикланиш даврида болаларда колит ва дизентерия, шунингдек, томоқ ва йўталнинг яллиғланиш касалликлари, тери касалликлари ва куйишлар учун ичилади.
Бутун беҳи уруғлари (5 г) 1 литр совуқ сув қуйилади. Олинган шиллиқ масса ичак шиллиқ қаватига юмшатувчи таъсир кўрсатиш учун (0,5-1 стакан кунига 3-4 марта), шунингдек, куйишда компресслар сифатида ташқаридан буюрилади.
Ошқозоннинг яллиғланиш касалликлари, бронхиал астма хуружлари учун дамлама тайёрланади: 5 г барг устига 1 стакан иссиқ сув қуйилади, сув ҳаммомида ёпиқ сирланган идишда 15 дақиқа давомида қайнатилади, хона ҳароратида 45 дақиқа совутилади, фильтрланади ва олдинги ҳажмига келтирилади. Совутгичда 3 кундан ортиқ бўлмаган муддатда сақланади. Овқатдан олдин кунига 2-3 марта 4 ош қошиқдан ичилади.
Беҳи мевасининг сиропи анемияда тавсия қилинади. Уни тайёрлаш учун мевалар майда бўлакларга бўлиниб, устига сув қуйилади, юмшатилгунча қайнатилади, шарбати сиқиб олинади ва қуюқлашгунча қайнатилади.

Бошқа хусусиятлари

Қайнатилган ва хом беҳи мевалари танинларнинг юқори миқдори туфайли ич қотишига олиб келади. Беҳи истеъмол қилган эмизикли оналар танинларни она сути орқали болага берилади, бунинг натижасида болада қорин дам бўлиши ва ич қотиши кузатилади. Бундай ҳолда, болага арпабодиён сувини ичириш мумкин.

Манба

Назина Ю. В. Назина Ю. В Диабет. Лучшие рецепты народной медицины от А до Я. – ОЛМА Медиа Групп, 2007. Худин К. С. Номенклатура лекарственных растений в медицинской практике Аптекарского приказа (на материале рецептов для датского королевича Вольдемара 1644-1645 гг.) //Acta Linguistica Petropolitana. Труды института лингвистических исследований. – 2017. – Т. 13. – №. 2. Иванова И., Кирина И., Самигуллина Н. Ботаника: лечебное садоводство 2-е изд. Учебное пособие для СПО. – Litres, 2021. Lavrenov V. K. Энциклопедия лекарственных растений народной медицины. – ОЛМА Медиа Групп, 2003.

Эслатма

Маълумот киритилмаган

Тадқиқот давомида олинган маълумотлар

Маълумот киритилмаган