Capsicum annuum L.
Кимёвий таркиби
Қалампир меваларида кўп миқдорда витаминлар мавжуд. Ўсиш шароитига ва меванинг пишиб етиш даражасига қараб, унинг 100 г хом моддаси 300-100 мг аскорбин кислотасини ўз ичига олиши мумкин. Қалампир мевалари, шунингдек, инсон организмида аскорбин кислотанинг тўпланишига ҳисса қўшадиган ва қон томирларини мустаҳкамловчи Р-фаол моддаларга бой, шунингдек, кўп миқдорда каротин, В витаминлари (тиамин, рибофлавин, фолий кислотаси, никотин кислота) мавжуд. Аччиқ қалампир навларининг меваларида капсаицин алкалоидининг 1-1,9%и (қуруқ моддалар ҳисобида) мавжуд.
Ишлатиладиган қисми
МевалариФойдаланиш учун кўрсатмалар
Аччиқ қалампир препаратлари невралгия, радикулит, миозитда қўзғатувчи ва чалғитувчи восита сифатида ташқи томондан суртиш учун ишлатилади. 90% ли спиртдаги қалампир настойкаси (1: 10) фақат ташқи томондан ишлатилади ва қалампир пластиридан ҳам кенг фойдаланилади.
Рецептлар
Настойкаси ташқи томондан қўзғатувчи ва чалғитувчи восита сифатида сурги шаклида ишлатилади; ичга — 10-20 томчи кунига 2-3 марта овқатдан 30 дақиқа олдин ичилади. Малҳами кунига 2-3 марта терининг (фақат оғриқли жойга) тахминан 1 см2 жойига 0,2 г миқдорида иссиқ ёки озгина санчувчи ҳислар пайдо бўлгунча аппликатор ёрдамида ишқаланади. Препаратнинг таъсирини кучайтириш учун оғриқли жойларни қуруқ иситиш учун ўраб қўйиш мумкин. Фойдаланиш муддати шифокор томонидан индивидуал равишда белгиланади ва одатда 1 дан 10 кунгача давом этади. Оғизни пародонтоз касаллиги ва тиш оғриғида чайиш учун 1 чой қошиқ препаратни 200 мл илиқ қайнатилган сувда суюлтирилади ва чайилади. Даволаш курси касалликнинг шакли ва оғирлигига, биргаликда қўлланиладиган терапиянинг табиатига, даволанишнинг эришилган таъсирига ва касалликнинг индивидуал кечишига боғлиқ. Ревматизмни даволаш учун яхши тиқинли шишага 200 мл зайтун (кунгабоқар) мойини қуйилади ва 10-15 дона қизил қалампир ва 200 мл тозаланган керосин қўшилади. Буларнинг барчасини яхшилаб силкитиб, 9 кун давомида илиқ жойда сақланади (ҳар куни чайқатилади). Кечаси бу аралашма билан оғриган жойлар ишқаланади ва эрталаб жунли кийим кийиш керак бўлади. Бундан ташқари, 25 г аччиқ қалампир меваси олинади, 100 мл ароқ қуйилади, 14 кун давомида илиқ жойда сақланади, сизиб олинади. Олинган настойкага кунгабоқар мойи қўшилади (настойкадан 1 қисм, мойдан 2 қисм) ва таъсирланган бўғимларга оғриқ қолдирувчи восита сифатида суртиш учун қўлланилади. Бундан ташқари, зайтун мойини литрли шишага қуйиб, 20 дона қизил аччиқ қалампир қўшиб, унга 200 мл тозаланган керосин қуйилади ва яхшилаб силкитилади. Тиқин билан оғзи маҳкам беркитилади ва 2 ҳафта давомида илиқ жойга қўйилади, ҳар куни чайқатилади. Олинган таркиб суртиш учун ишлатилади, кечаси фойдаланиш маъқул. Суртилгандан сўнг, жун пайпоқ ёки пайпоқ кийиб, оғриқли бўғимларни яхшилаб ўраб олинади. Радикулитда икки дона қизил аччиқ қалампир олиб, майда тўғралади ва 300 мл аммиак билан аралаштирилади. Ҳар куни аралаштириб, қоронғи жойда 14 кун сақланади. Радикулит, фалаж, миозитда сурги сифатида фойдаланилади.
Бошқа хусусиятлари
Озуқабоп
Манба
1.Хожиматов O.K. Лекарственные растения Узбекистана (свойства, применение и рациональное использование) // Ташкент: «Маънавият» – 2021, – 328 с. 2.https://compendium.com.ua/akt/67/173/capsicum-annuum/ 3.https://good-tips.pro/index.php/medicinal-plants/capsicum-annuum-health-benefits
Эслатма
Кенг маданийлаштирилган, навлари хилма-хил.
Тадқиқот давомида олинган маълумотлар
Маълумот киритилмаган