Althaea officinalis L.

Кимёвий таркиби

Ўсимлик илдизларида крахмал (37% гача), шиллиқ моддалар (35% гача), пектин (11-16%), шакар (8%), каротин, лецитин, фитостерин, минерал тузлар ва ёғли мойлар (1-1, 5%) топилган. Ўсимлик илдизларида инсон танаси учун муҳим аминокислоталар, хусусан, 2 дан 19,8% гача аспарагин ва 4% гача бетаин мавжуд.
Баргларда шилимшиқ, эфир мойи, каучукка ўхшаш моддалар, аскорбин кислотаси, каротин ҳам мавжуд. Уруғларида ёғли мой олеин (30,8%), α-линолин (52,9%); α-линоленин (1,85%) ва β-линоленин кислоталари (0,65%) бор.
Шакар, шилимшиқ ва бошқа моддалар миқдори фаслларга қараб ўзгаради. Кули фосфатларга бой.

Ишлатиладиган қисми

Фойдаланиш учун кўрсатмалар

Доривор гулхайри илдизлари балғам кўчирувчи, яллиғланишга қарши хусусиятларга эга, нафас йўллари ва ҳалқумнинг ўткир ва сурункали касалликлари учун ишлатилади, қийин балғам кўчиши билан кечадиган бодомсимон безлар ва юмшоқ танглайнинг яллиғланиши, трахеит касалликларида ишлатилади.
Ўсимлик препаратлари ошқозон касалликлари учун ўраб олувчи восита сифатида ишлатилади: ошқозон яраси, гастрит, колит, шунингдек, диареяда қўлланилади. Терапевтик таъсири кўп миқдордаги шиллиқ моддаларнинг таркибига боғлиқ бўлиб, улар ўраб олувчи таъсирга эга, танглай ва ошқозон-ичак трактининг шиллиқ қаватининг нерв учларини турли моддалар таъсирида қўзғалишидан ҳимоя қилади. Бундан ташқари, препаратлар таркибидаги шиллиқ моддалар турли дориларнинг сўрилишини секинлаштиришга ва узоқроқ маҳаллий таъсирини чўзилишига ёрдам беради. Гуллари буйрак ва сийдик пуфаги касалликларида ишлатилади. У кўплаб халқларнинг халқ табобатида ташқи (лосьонлар, чайишлар — яллиғланиш, ўсмалар, куйишлар, темиратки учун) ва ички восита (йўтал, заҳарланиш ва бошқалар учун) сифатида кенг қўлланилади). Болгарияда худди шу кўрсаткичлар учун гуллардан чой, қайнатма ва илдизлардан кукун ишлатилади. Йиғмаларда ташқи томондан юмшатувчи восита (ҳўлланган бинт) сифатида ишлатилади.

Рецептлар

Бронхиал астма учун: 4 чой қошиқ илдизининг хом ашёси 8 соат давомида 2 стакан совуқ қайнатилган сувда дамланади, сизилади. Овқатдан 30-40 дақиқа олдин 0,5 стакандан кунига 3-4 марта ичилади. Кўк йўтал учун: 1 чой қошиқ гуллари бир стакан қайноқ сувда 1-2 соат дамланади. 2 ош қошиқдан кунига 3 марта овқатдан олдин илиқ шаклда ичилади. Сурункали тонзиллит учун: 1 ош қошиқ майдаланган барглари бир стакан қайноқ сувда 1 соат тиндирилади, сизилади.Овқатдан олдин 1/4 стакандан илиқ шаклда кунига 3 марта кичик қултумлар билан ичилади.

Бошқа хусусиятлари

У манзарали ўсимлик сифатида етиштирилади.
Илдизлари хом ва қайнатилган ҳолда истеъмол қилинади, улардан бўтқа ва кисель тайёрланади. Майдаланган ҳолда улар нонга қўшилади. Поясида крем рангли анча қўпол ва калта толалар мавжуд. У йигирув сифатида тола амалий аҳамиятга эга эмас, лекин ундан қоғоз тайёрлаш учун фойдаланиш мумкин. Ўсимлик толаси наша толасига қараганда камроқ бардошли, аммо гигроскопиклиги паст; у хоплар ва арқонлар ишлаб чиқариш учун ишлатилади. Гуллар ва ўтида малвидин пигменти мавжуд бўлиб, улар жунни қизил рангга бўяшда ишлатилади, темир тузлари билан қора-кўк ёки кул ранг, алюминий тузлари билан — кулранг ёки кулранг-бинафша ранг, қалай тузлари билан — қуюқ бинафша ранг беради. Мевалардан олинган ёғли мойи бўёқ ва лак саноатида қўлланилади. Илдизлари елим ишлаб чиқаришда ишлатилади. Асал-ширали ўсимлик.

Манба

1.Акопов И.Э. Важнейшие отечественные лекарственные растения и их применение. – Ташкент: Медицина, 1990. – 446 с. 2.Данников Н. И. Исцеление возможно. Сборник рецептов и рекомендаций народной медицины для излечения и профилактики злокачественных и доброкачественных опухолей. — М.: Рипол-Классик, 1997. – С. 358-359. – 624 с. 3.https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%82%D0%B5%D0%B9_%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B5%D0%BD%D0%BD%D1%8B%D0%B9

Эслатма

Маълумот киритилмаган

Тадқиқот давомида олинган маълумотлар

Маълумот киритилмаган