Alkekengi officinarum Moench

Кимёвий таркиби

Меваларида 10% қуруқ моддалар, 4,5% гача шакар мавжуд. 0,7-1,4% органик кислоталар (асосан лимон, шунингдек, олма, вино ва қаҳрабо), аччиқ модда, заҳарли бўлмаган алкалоид излари, 45-100 мг аскорбин кислотаси, 0,1 каротин, 0,45 % гача пектин ва бошқа желеловчи моддалар, қизил ранг модда физалин, минераллар, фитонцидлар ва 2,5% гача оқсиллар мавжуд.

Ишлатиладиган қисми

Мевалари, мева шарбати, илдизлари

Фойдаланиш учун кўрсатмалар

Унинг мевалари сийдик ҳайдовчи, сафро ҳайдовчи, қон тўхтатувчи, антисептик ва оғриқ қолдирувчи таъсирга эга. Улар ревматизм, нафас олиш тизими касалликлари, истисқо, подагра, сийдик тос суяги ва сийдик йўлларининг йирингли яллиғланиши, темиратки ва бошқа касалликларда қўлланилади.

Рецептлар

Сийдик тош касаллиги, цистит, гепатит, бронхит, вақти-вақти билан содир бўладиган тутқаноқ, шиш, асцит, ревматизм, подагра, кўкаришларда қайнатма ёки меваларининг сувли дамламаси ичилади. Янги узилган мевалари ва шарбати дерматозлар, нафас олиш йўллари касалликлари, гонорея, дизентерия, гипертонияда ишлатилади. Илдизларнинг қайнатмаси халқ табобатида йўталга қарши, оғриқ қолдирувчи ва ҳайз кўришни тўхтатишда фойдали сифатида тавсия этилади. Ўрта Осиё халқ табобатида физалис мевалари анемия, гипертония касаллигини даволашда кенг қўлланилади, шунингдек, қариликда ич қотиши билан оғриган одамларга тавсия этилади. Шу мақсадда беморларга янги мевалар тавсия этилади – овқатдан олдин кунига 5-10 донадан 2-3 марта ейиш керак. Қуритилган барглари ва мева қобиқларидан тайёрланган чой гипертония билан оғриган беморлар учун фойдалидир. Болгария халқ табобати ревматизм, подагра, гепатит А, қон кетиши, ошқозон-ичак коликаси, сийдик ҳайдовчи восита сифатида қийналиб сийиш ва геморройни даволашда физалис меваларидан тайёрланган дамламани ичишни тавсия этади. Физалис мевалари холецистит учун фойдалидир. Гарма тожиклари физалис меваларидан олинган янги шарбати ва эзилмасининг сут билан аралаштирилган қайнатмасини болаларга томоқ, ларингит ва стоматитни даволаш учун беришади. Табибларнинг таъкидлашича, агар ларингит билан оғриган беморга 3-4 ош қошиқдан кунига 3-4 марта 4-5 кун давомида берилса, тўлиқ тикланиш содир бўлади ва бу аралашмани вақти-вақти билан қабул қилиш касаллик қайталаниши жараёнини олдини олади. Адабиётлапга кўра, физалис мевалари овқат ҳазм қилиш тракти, нафас олиш органлари ва эндокрин тизим касалликларида ишлатилган. Ибн Сино физалис мевалари ва баргларининг доривор хусусиятлари итузумга ўхшайди, деб ҳисоблаган. У бронхиал астма, юқори нафас йўлларининг яллиғланиш касалликлари, гепатит А, ошқозон яраси, сийдик йўллари касалликларини даволашда янги мевалардан фойдаланишни тавсия қилган. Замонавий тиббиётда физалис мевалари гипокислотали гастрит, ошқозон ва ўн икки бармоқли ичак яраси, сурункали холецистит, қандли диабет ва гипертония билан оғриган беморлар томонидан мультивитаминли ва парҳезли восита сифатида ишлатилади. Фақат пишган мевалардан фойдаланиш керак. Кичик меваларни бир вақтнинг ўзида 10-15 дона, катта меваларни эса 4-8 дона овқатдан 10-15 дақиқа олдин ишлатиш тавсия этилади. Ошқозон ширасининг кислоталилиги ошган беморлар овқатдан олдин 2 баробар кичикроқ дозани истеъмол қилишлари керак ва аста-секин ўзларини яхши ҳис қилган тақдирда резаворлар сонини 8-15 донага етказишлари мумкин.

Бошқа хусусиятлари

Озуқабоп, манзарали

Манба

1.https://edaplus.info/produce/physalis.html

Эслатма

Ўсимликнинг барча ер устки қисмлари ва физалис мева қобиқлари заҳарли ҳисобланади, чунки улар таркибида алкалоидлар ва фезелин мавжуд, улар заҳарли ҳисобланади, шунинг учун уларни фақат шифокор билан маслаҳатлашганидан кейин ва унинг назорати остида даволаш мумкин. Сайт материаллари бўйича https://edaplus.info/produce/physalis.html

Тадқиқот давомида олинган маълумотлар

Маълумот киритилмаган