Adiantum capillus-veneris L.

Adiantum capillus-veneris L.

Умумий маълумот

ОиласиPteridaceae
Илмий номи

Adiantum capillus-veneris L.

Ўзбекча номи Зуҳра соч сувсумбул
Русча номи Адиантум венерин волос

Кимёвий таркиби

Углеводлар ва улар билан боғлиқ бирикмалар, органик кислоталар ва уларнинг ҳосилалари, тритерпеноидлар, фенолкарбон кислоталар ва уларнинг ҳосилалари, флавоноидлар, липидлар ўсимликда учрайди. Баргларда (виас) стероидлар (шу жумладан ситостерол, стигмастерин, кампестерин), проантосиянидинлар, липидлар мавжуд. Карбонгидрат ва улар билан боглик бирикмалар, органик кислоталар ва улар билан боғлиқкосилалари, тритерпеноидлар, фенолик карбоксилик кислоталар ва улар билан боғлиқкосилалари, флавоноидлар, липидлар билан учрашаиди.Барглард (вая) стероидлар (шу зҳумладан ситостерол, стигмастерин, cампестерин), проантҳосиянидинлар, липидлар мавзҳуд.

Ишлатиладиган қисми

Ер усти қисми, илдизпояси

Фойдаланиш учун кўрсатмалар

Баргларнинг қайнатмасидан фойдаланиш нафас олиш тизимини тозалаш учун, нафас қисилиши, астма, ринит ва нафас олиш тизимидаги кўкрак оғриғини даволашда фойдалидир. Қадимги шифокорлар кўз оқма ҳолатини назорат қилиш учун кўз томчиларидан ҳам фойдаланганлар. Кукунини оғиз орқали қабул қилиш сариқ касаллиги, диарея ва қориндаги спазмалар каби ошқозон-ичак касалликларида кенг қўлланилган. Бу бош оғриғини олиши мумкин. Бу буйрак тошларини эритишда ва ичга қабул қилинганда сийдик ҳайдовчи восита сифатида ҳам самарали деб тахмин қилинган. A. capillus-veneris кучли яллиғланишга қарши восита сифатида ҳам киритилган. Шунинг учун у оқмага малҳам шаклида суртилган. Форс шифокорлари аменорея каби аёлларнинг жинсий аъзоларини касалликларида дамламасидан фойдаланганлар. Ўсимлик, шунингдек, боланинг туғилиши ва ичга қабул қилганда плацентанинг тушиши учун ёрдам беради. Мазкур ўсимлик тури алопецияни даволайдиган ва соч ўсишига ёрдам берадиган соч учун кучли қувват берувчи ҳамдир, шунингдек, қазғоқ учун фойдалидир. Бу ўсимлик нафас олиш, урогенитал ва тиш касалликлари каби кўплаб касалликларни даволаш учун турли хил ўтларга асосланган рецептларда кенг қўлланилади.

Рецептлар

Кукуни, дамламаси, қайнатмаи, сиропи (мустақил равишда ва йиғмаларда) нафас олиш касалликлари учун юмшатувчи, балғам кўчирувчи, иситма туширувчи восита сифатида ишлатилади. Ҳинд тиббиётида (паста шаклида) яраларни даволаш учун, шарбати (асал билан аралаштирилган) – гастралгия, нафас олиш йўллари инфекциялари, қувват берувчи восита сифатида қайнатмаси ишлатилади. Ўрта Осиёда қон тўхтатувчи восита сифатида маълум. Арманистоннинг ўрта аср тиббиётида у сариқ касаллиги, сийдик тош, сурункали безгак, плацента ушланиб қолиши, ишиас касалликларида, шарбати (маҳаллий) – хавфли яраларда, қутурган ит тишлаганда детоксификация сифатида, малҳами (маҳаллий): кўз касалликлари, скрофулёзда ишлатилган. Болгарияда йўтал учун қайнатмаси ишлатилади, айниқса, болаларда, қайнатма ва малҳами бош териси гиперкератозида ишлатилган; Жанубий Африкада одамлар нафас олиш инфекцияларида чекишади. Сувли экстракти антибактериал фаолликни намойиш этади. Қайнатма, дамлама, суюқ экстракти сиропларнинг таъмини яхшилайдиган ингредиент сифатида ишлатилади. Кукуни, дамламаси (алоҳида ва йиғмаларда) – сийдик ҳайдовчи ( тажрибада диуретик хусусиятлари аниқланмаган), сафро ҳайдовчи, ич юмшатувчи, бронхиал астма учун, қайнатма, сиропи – цистит, энтерит, терлатувчи, талоқ касалликлари, талоқ ва жигар ўсмалари; соч ўсишини рағбатлантириш каби ҳолатларда ишлатилади.

Бошқа хусусиятлари

Манзарали

Манба

1.Дадабаева О. Дикорастущие лекарственные растения флоры Таджикистана// Худжанд: «Рахим Джалил» – 1996, – 586 с. 2.Растительные лекарственные средства Абу Али ибн Сино (Авицены). Справочник // Под редакцией Ш.Б.Иргашева. – Ташкент: Абу Али ибн Сино, 2003. – 457 с. 3.Сахобиддинов С.С. Дикорастущие лекарственные растения Средней Азии. Ташкент: Госиздат УзССР -1948, -216 с. 4.Часть I — Семейства Lycopodiaceae — Ephedraceae, часть II — Дополнения к 1—7-му томам // Растительные ресурсы России и сопредельных государств / отв. ред. А. Л. Буданцев; Бот. ин-т им. В. Л. Комарова РАН. — СПб.: Мир и семья-95, 1996. — С. 19—20. — 571 с. 5.https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5810381/

Эслатма

Маълумот киритилмаган

Тадқиқот давомида олинган маълумотлар

Маълумот киритилмаган

error: Ma'lumotlar himoyalangan!